Καρκίνος μαστού στην εγκυμοσύνη

Καρκίνος μαστού κατά την εγκυμοσύνη

Ως τέτοιος ορίζεται κάθε καρκίνος μαστού που διαγιγνώσκεται στη διάρκεια της εγκυμοσύνης και ένα χρόνο μετά. Συμβαίνει περίπου σε 1 στις 3.000 κυήσεις, καθιστώντας τον τον δεύτερο συχνότερο καρκίνο στην εγκυμοσύνη μετά του τραχήλου της μήτρας. Η συχνότητά του έχει αυξηθεί καθώς όλο και περισσότερες γυναίκες καθυστερούν την πρώτη εγκυμοσύνη, με την διάμεση ηλικία εμφάνισης να είναι τα 33 χρόνια.

Συνήθως πρόκειται για τοπικά προχωρημένη νόσο. Αυτό γιατί το μέγεθος και η πυκνότητα του μαστού αυξάνουν στην εγκυμοσύνη, καθιστώντας την ανίχνευση της κακοήθειας δύσκολη. Επίσης, και κατά τη διάρκεια του θηλασμού δεν είναι εύκολη η ψηλάφηση ενός όγκου, παρά μόνο όταν αυξηθεί πολύ σε μέγεθος.

Συνήθως η διερεύνηση ενός πιθανού όγκου στην εγκυμοσύνη γίνεται αρχικά με τη χρήση υπερήχου. Η μαστογραφία ίσως να μην βοηθήσει, όχι γιατί η ακτινοβολία της την καθιστά απαραίτητα απαγορευτική – άλλωστε οι νέοι μαστογράφοι έχουν χαμηλές δόσεις ακτινοβολίας και τοποθετούνται ειδικά προστατευτικά φύλλα μολύβδου στην κοιλιά- αλλά γιατί η πυκνότητα του μαστού είναι συνήθως πολύ αυξημένη.

Ο καρκίνος του μαστού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης παραδοσιακά θεωρείται επιθετική νόσος. Πέρα από την καθυστέρηση στη διάγνωση που αναφέραμε και παραπάνω, η νόσος είναι και πιο επιθετική βιολογικά. Πρόκειται συνήθως για πορογενή διηθητικά καρκινώματα, με υψηλό βαθμό κακοήθειας, που δεν εκφράζουν ορμονικούς υποδοχείς (τριπλά αρνητικός καρκίνος μαστού) και που παρουσιάζονται στα 2/3 των περιπτώσεων με μετάσταση στους μασχαλιαίους λεμφαδένες κατά τη στιγμή της διάγνωσης.

Η θεραπευτική παρέμβαση έχει κάποιες ιδιαιτερότητες. Ως γνωστό απαγορεύεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης η χορήγηση ακτινοθεραπείας. Επομένως αν η νόσος εκδηλωθεί στα 2 πρώτα τρίμηνα της εγκυμοσύνης, η μαστεκτομή είναι η μόνη λογική επέμβαση, αν η γυναίκα θέλει να συνεχίσει την κύηση. Στο τρίτο τρίμηνο η γυναίκα έχει την επιλογή της ογκεκτομής που θα ακολουθηθεί από ακτινοθεραπεία μετά την γέννηση. Μια εναλλακτική προσέγγιση είναι η χορήγηση χημειοθεραπείας μετά την επέμβαση και πριν την ακτινοθεραπεία, η οποία δίδεται μετά την εγκυμοσύνη (η χημειοθεραπεία δεν αντενδείκνυται στα 2 τελευταία τρίμηνα της εγκυμοσύνης). Η ορμονοθεραπεία δεν επιτρέπεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Συμπερασματικά, η αντιμετώπιση της νόσου κατά την εγκυμοσύνη δεν διαφέρει ριζικά από τις άλλες περιπτώσεις. Η άκριτη διακοπή της κύησης (πρακτική πολύ συχνή κατά το παρελθόν) δεν πρέπει αν συμβαίνει και οπωσδήποτε θα πρέπει να λάβουμε υπόψη τη θέληση της γυναίκας και άλλες κοινωνικές παραμέτρους (πχ αν η ίδια έχει και άλλα παιδιά ή είναι το πρώτο παιδί). Υπολογίστε πως σε ορμονοευαίσθητο καρκίνο θα λάβει ταμοξιφαίνη (δεν μπορεί να συλλάβει) για 5-10 χρόνια και πως μετά από χημειοθεραπεία 20 % των γυναικών έχουν μόνιμη αμμηνόρροια λόγω ωοθηκικής βλάβης.